Stres w czasie ciąży może być dziedziczny?
Zrozumienie problemów towarzyszących dzisiejszym ciężarnym kobietom wymaga cofnięcia się oraz spojrzenia na doświadczenia naszych przodków – sugeruje artykuł opublikowany w czasopiśmie BMC Medicine.Eksperci z University of Lethbridge w Kanadzie chcieli zbadać sposób, w jaki stres wpływa na przedwczesny poród. Wcześniactwo jest jedną z głównych przyczyn śmierci wśród noworodków, co więcej może być powodem licznych problemów zdrowotnych w późniejszym życiu.
Badania przeprowadzone przez kanadyjskich specjalistów na 4 pokoleniach szczurów wykazały obecność dziedzicznych skutków stresu, przekazywanych przyszłym pokoleniom. Pierwszą generację testowanych szczurów poddano stresowi w późnym okresie ciąży. Następne pokolenia gryzoni podzielono z kolei na dwie grupy. Jedną z nich wystawiono na działanie stresu, drugą nie. Okres trwania ciąży u samic, których matki były zestresowane w czasie swoich ciąż był krótszy, w porównaniu z grupą kontrolną obejmującą ciężarne szczurzyce, których matki nie były wówczas pod wpływem stresu. U samic tych stwierdzono również wyższy poziom glukozy we krwi oraz niższą masę ciała. Rezultat tego eksperymentu dowodzi, że stres obecny w czasie ciąży może być przekazywany z pokolenia na pokolenie oraz wpływać na ryzyko przedwczesnego porodu.
Stres w ciąży a epigenetyka
Naukowcy sądzą, że przyczyn tego zjawiska należy szukać w epigenetyce, a konkretnie w układzie i poziomie ekspresji naszych genów. W większości przypadków jest to związane z procesem metylacji DNA. Zmiany epigenetyczne wiąże się z kolei z działaniem miRNA, czyli niekodującej cząsteczki RNA, odgrywającej kluczową rolę w regulacji ekspresji genów. Poprzednie badania epigenetyczne koncentrowały się już na dziedziczności procesu metylacji DNA. Wiadomym jest, że metylacja jest ważnym biomarkerem służącym do wykrywania wielu chorób u człowieka. Naukowcy aż do tej pory nie byli jednak pewni sposobu dziedziczenia tego zjawiska przez przyszłe pokolenia. Najnowsze testy ujawniły jednak, że stres obecny u ciężarnej samicy generuje zmiany w miRNA, które mogą zostać przekazane nawet kilku pokoleniom wprzód.
Stres w ciąży a uniknięcie powikłań
Autorzy badań mają nadzieję, że dogłębniejsze poznanie tych mechanizmów pozwoli opracować nowe metody przewidywania i zapobiegania przedwczesnym porodom wśród kobiet, które uchronią nowo narodzone dzieci przed wystąpieniem ewentualnych powikłań.