Opieka okołoporodowa – jakie są standardy?

Każda przyszła oraz świeżo upieczona mama może liczyć na opiekę okołoporodową. Jej standardy wydawane przez Ministerstwo Zdrowia obejmują nie tylko opiekę medyczną w czasie ciąży i porodu, ale i także opiekę do końca okresu połogu.

Spis treści:

Opieka okołoporodowa – przywileje kobiety ciężarnej

Opieka okołoporodowa w czasie ciąży to nie tylko regularne wizyty u ginekologa. Ważnym elementem opieki nad ciężarną jest sporządzenie planu porodu. To dokument, w którym wypisane zostały wszystkie uwagi oraz życzenia dotyczące porodu. Zawarte w nim informację określają między innymi [1]:

gdzie kobieta chce rodzić;
czy sala porodowa ma być przyciemniona;
w jakich ubraniach kobieta chce rodzić;
czy kobieta wyraża zgodę na obecność studentów położnictwa i medycyny;
w jakiej pozycji odbędzie się poród;
czy kobieta chce skorzystać z niefarmakologicznych metod łagodzenia bólu;
kto ma towarzyszyć przyszłej mamie podczas porodu.

Opieka okołoporodowa w czasie porodu

Urodzenie dziecka to ogromny wysiłek i stres, dlatego też w tym czasie szczególnie istotna jest właściwa opieka okołoporodowa. Jeśli poród przebiega prawidłowo, przyszłą mamą zajmuje się położna. Dopiero gdy pojawią się jakieś komplikacje, wzywany jest lekarz, który decyduje o dalszym przebiegu porodu.

Opieka okołoporodowa w czasie porodu polega na rzetelnym informowaniu o wszystkich wykonywanych czynnościach, w tym także o tym, co się dzieje z dzieckiem. Ciężarna może wyrazić życzenie, aby informacje o postępie porodu były udzielane także osobie towarzyszącej obecnej podczas porodu. Ma także prawo do aktywności fizycznej – może przybierać różne pozycje, a nawet ćwiczyć na piłce w celu załagodzenia bolesnych skurczy.

Tuż po narodzinach, opiekująca się ciężarną położna kładzie na jej brzuchu maluszka. Następnie, po 2 godzinach noworodek jest mierzony i warzony. W ciągu 12 godzin od porodu dziecko musi zostać również zbadane przez lekarza pediatrę lub neonatologa.

Personel szpitala jest cały czas obecny przy kobiecie i jej dziecku – doświadczona położna pokazuje, jak prawidłowo karmić dziecko, udziela także porad laktacyjnych.

Opieka okołoporodowa po porodzie

Opieka okołoporodowa przysługuje kobiecie także po porodzie, aż do końca połogu (przez pierwsze 6 tygodni). W tym czasie może ona liczyć na przynajmniej 4 wizyty położnej. Podczas wizyt badany jest stan zdrowia maluszka oraz jego mamy – położna ma obowiązek poinformować o wszelkich możliwych problemach i sposobach ich rozwiązywania. Jej zadaniem jest także patronaż – czuwanie nad samopoczuciem matki i poradnictwo z zakresu zajmowania się dzieckiem.

Wszystkie kwestie związane z opieką okołoporodową reguluje Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 września 2012 r. w sprawie standardów postępowania medycznego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu opieki okołoporodowej sprawowanej nad kobietą w okresie fizjologicznej ciąży, fizjologicznego porodu, połogu oraz opieki nad noworodkiem.

Inne przywileje po porodzie

Bezpłatna opieka okołoporodowa przez 6 tygodni po porodzie w domu to nie jedyny przywilej świeżo upieczonej mamy. Kobieta może liczyć także na:

płatny urlop macierzyński – jeśli przed ciążą kobieta zatrudniona, po porodzie nabywa ona prawo do płatnego urlopu macierzyńskiego. Długość urlopu może wynieść od 20 do 37 tygodni, w zależności od tego, ile dzieci się urodziło; kobieta ma obowiązek wykorzystać podstawowe 14 tygodni, natomiast pozostałe 6 tygodni może wykorzystać ojciec dziecka (jest to tzw. urlop tacierzyński).
dodatkowy urlop – wymiar urlopu macierzyńskiego można wydłużyć o 6-8 tygodni,
zasiłek macierzyński – jeśli kobieta urodziła dziecko, będąc w trakcie zatrudnienia (na umowie o pracę, umowie zlecenie lub w przypadku samozatrudnienia, gdy odprowadzane były składki chorobowe), przysługuje jej zasiłek wypłacany z ZUS. Wysokość zasiłku oblicza się na podstawie średniej arytmetycznej wynagrodzenia z okresu 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym nastąpiła niezdolność do pracy. Wynosi on 100% i przysługuje w okresie podstawowego oraz dodatkowego urlopu macierzyńskiego;
urlop rodzicielski – świeżo upieczonym rodzicom przysługuje urlop rodzicielski, korzystanie z tej formy udogodnienia nie jest jednak obowiązkowe. Urlop ten trwa maksymalnie 26 tygodni, można go podzielić na raty;
urlop wychowawczy – jeśli pracownik był zatrudniony przez okres co najmniej 6 miesięcy, przysługuje mu także urlop wychowawczy (36 miesięcy). Urlop ten należy wykorzystać do ukończenia przez dziecko 5. roku życia, można go podzielić na kilka części.
Becikowe – po złożeniu odpowiedniego wniosku rodzice mogą otrzymać becikowe w wysokości 1000 złotych na dziecko. Świadczenie to przyznaje się jednorazowo;
przerwa w pracy na karmienie – kobieta będąca w trakcie laktacji ma prawo do przerw na karmienie wliczanych do czasu pracy. Jeśli jest ona zatrudniona w pełnym wymiarze, ma prawo do 2 przerw po 30 minut.