Strach przed porodem (tokofobia) – czy jest wskazaniem do cięcia cesarskiego?

W sytuacji, gdy u pacjentki zostanie zdiagnozowana tokofobia, czyli patologiczny strach przed porodem naturalnym, lekarz może zadecydować o wykonaniu cesarskiego cięcia. Czym różnią się naturalny strach przed porodem i tokofobia? Jak sobie z tym radzić? Podpowiadamy.

Spis treści:

1. Tokofobia, czyli patologiczny strach przed porodem naturalnym
2. Strach przed porodem – jak sobie radzić?
3. Strach przed porodem wskazaniem do cesarki?
4. Strach przed porodem naturalnym i inne wskazania do wykonania cesarskiego cięcia

Tokofobia, czyli patologiczny strach przed porodem naturalnym

Cesarskie cięcie jest poważnym zabiegiem chirurgicznym, który przeprowadza się około 38. tygodnia ciąży, w znieczuleniu zewnątrzoponowym lub podpajęczynówkowym. Planowane cięcie cesarskie jest wykonywane, gdy poród siłami natury stanowi zagrożenie dla matki/dziecka lub jest z jakichś przyczyn niemożliwy. Lekarz może zadecydować o wykonaniu zabiegu również wtedy, gdy u pacjentki zostanie zdiagnozowana tokofobia, czyli patologiczny strach przed porodem naturalnym.

Tokofobia (strach przed porodem) może wystąpić u kobiety, która:

• chorowała w przeszłości na depresję poporodową;
• ma niedojrzałą osobowość i nie planowała ciąży;
• ma traumę po poprzednim porodzie;
• rodzi po raz pierwszy.

Charakterystyczne objawy tokofobii to:

• brak apetytu;
• duszności i epizody paniki;
• kołatanie serca;
• męczące myśli i koszmary senne związane z porodem;
• nasilający się lęk (strach przed porodem naturalnym oraz obawy dotyczące możliwych komplikacji);
• obniżone samopoczucie;
• poczucie wyobcowania i niezrozumienia;
• zaburzenia koncentracji rzutujące na realizację codziennych obowiązków.

Strach przed porodem – jak sobie radzić?

Co robić, gdy kobieta odczuwa silny strach przed porodem? Jak sobie radzić? Najważniejsza jest profilaktyka – warto od samego początku ciąży uczęszczać do szkoły rodzenia, zaznajamiać się z nową sytuacją, a także uczyć odpowiednich metod relaksacji. Bardzo istotne jest wsparcie partnera, a także dostęp do położnej i psychologa – odpowiednia opieka sprawia, że nawet połowa kobiet odczuwających strach przed porodem naturalnym postanawia urodzić dziecko bez cesarki.

Co w sytuacji, gdy powyższe metody nie działają i kobieta nadal odczuwa paniczny strach przed porodem? Jak sobie radzić? W skrajnych przypadkach tokofobię leczy się farmakologicznie oraz za pomocą psychoterapii. Jeśli istnieje konieczność zastosowania leków, lekarz powinien dobrać takie substancje lecznicze, które są bezpieczne dla zdrowia rozwijającego się dziecka.

Strach przed porodem wskazaniem do cesarki?

Patologiczny strach przed porodem może doprowadzić do braku współpracy ciężarnej z personelem medycznym podczas porodu naturalnego. Dlatego też w niektórych krajach respektuje się strach przed porodem jako wskazanie do cesarki.

W Polsce kobiety, którym zależy na porodzie przez cesarskie cięcie mogą przedstawić zaświadczenie od psychiatry o tokofobii. Poród przez cesarskie cięcie wiąże się jednak z kosztami – cena może wynieść nawet kilkanaście tysięcy złotych.

Ze względu na liczne powikłania po cesarskim cięciu, a także zwiększone ryzyko zachorowania na zakrzepicę, lekarze zalecają, by nawet pacjentki z tokofobią spróbowały w pierwszej kolejności urodzić dziecko naturalnie.

Wtedy personel przystąpi do cesarki tylko wtedy, gdy wystąpią ewentualne komplikacje podczas akcji porodowej. Według danych Fundacji Rodzić po Ludzku nawet połowa kobiet po otrzymaniu odpowiedniego psychologicznego wsparcia decyduje się urodzić siłami natury.

Strach przed porodem naturalnym i inne wskazania do wykonania cesarskiego cięcia

Poza tokofobią inne wskazania do wykonania cesarki to także [1]:

• ciężkie choroby płuc;
• choroby sercowo-naczyniowe;
• duże zagrożenie zdrowia lub życia matki/dziecka podczas porodu drogą naturalną;
• dystocja szyjkowa (nieprawidłowe rozwieranie się szyjki macicy);
• nieprawidłowe ułożenie się główki dziecka;
• patologie kręgosłupa, które uniemożliwiałyby poród drogami natury;
• patologie w obrębie miednicy;
• podejrzenie krwotoku wewnętrznego;
• przedwczesne odklejenie łożyska;
• stan przedrzucawkowy;
• wypadnięcie pępowiny.

Zobacz też:

• Prywatne cięcia we Wrocławiu
• Prywatny poród Wrocław – gdzie rodzić?
• Poród – objawy, jak przebiega, jak się przygotować do porodu?

Źródła:
1. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące cięcia cesarskiego. Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2018, tom 3, nr 4, strony 159–174