Kobiety w ciąży po 35 roku życia kierowane są na badania prenatalne, które pozwalają zadbać o zdrowie dziecka i spokój mamy. W pierwszej kolejności zwykle wykonywane są badania przesiewowe (nieinwazyjne) i jeśli wskażą na podwyższone ryzyko choroby, mama kierowana jest na badania diagnostyczne (inwazyjne). Obecnie dostępny jest też nieinwazyjny test prenatalny o wysokiej czułości (ponad 99%) – test NIFTY pro. Jest wykonywany z krwi, a więc całkowicie bezpieczne dla dziecka. Warto go wykonać aby sprawdzić zdrowie dziecka i przy nieprawidłowym wyniku testu PAPP-a. Dowiedz się, jakie badania prenatalne zrobić w ciąży po 35 roku życia i dlaczego.
Spis treści:
Ciąża po 35 roku życia – dlaczego warto zrobić badania prenatalne?
Jakie badania prenatalne po 35 roku życia wykonać? Badania przesiewowe
Diagnostyczne (inwazyjne) badania prenatalne
Badania prenatalne z krwi o wysokiej czułości ponad 99%
Dlaczego warto zrobić test NIFTY pro po 35 roku życia?
Ciąża po 35 i po 40 – dlaczego coraz częściej decydujemy się na późniejsze macierzyństwo?
Ciąża po 35 roku życia – dlaczego warto robić badania prenatalne?
Ciąża w wieku 35 lat, a także ciąża po 40 roku życia zwiększa szanse na urodzenie dziecka z zespołem Downa. Ryzyko urodzenia dziecka z zespołem Downa u kobiety w wieku 20 lat wynosi 1:1527, a u kobiety w wieku 35 lat już 1: 356.
Wiek powyżej 35 lat stanowi więc jedno z podstawowych wskazań do tego, by wykonać badania prenatalne, które pozwalają potwierdzić lub wykluczyć chorobę dziecka jeszcze na etapie życia płodowego.
Warto podkreślić, że w zdecydowanej większości przypadków badania prenatalne przynoszą rodzicom spokój, tak ważny dla mamy i rozwijającego się dziecka. Rodzice zyskują dzięki nim wiedzę, że u dziecka nie zostały wykryte żadne nieprawidłowości, mogą cieszyć się ciążą i ze spokojem oczekiwać narodzin.
Z kolei wychwycenie nieprawidłowości jeszcze na etapie prenatalnym jest bardzo ważne dla zdrowia, a nawet życia dziecka. Obecnie niektóre wady można leczyć jeszcze w łonie matki, co zwiększa szansę na poprawę zdrowia i funkcjonowania dziecka. Lekarze mają też możliwość na opracowanie schematu postępowania obejmującego np. operacje przeprowadzaną w niedługim czasie po narodzinach. Jeśli wykrytej choroby nie można leczyć, wówczas rodzice mają czas na poszerzenie wiedzy o niej, a także zorganizowanie opieki nad bardziej wymagającym maluchem i na oswojenie się z myślą o chorobie.
Jakie badania prenatalne po 35 roku życia wykonać? Badania przesiewowe (nieinwazyjne)
Zwykle w pierwszej kolejności lekarz proponuje wykonanie badań przesiewowych (nieinwazyjnych), które mają na celu ocenę ryzyka wystąpienia chorób u dziecka, w tym zespołu Downa (trisomia 21.), zespołu Edwardsa (trisomia 18.) i zespołu Patau (trisomia 13). Do badań nieinwazyjnych należą biochemiczne badania krwi i USG – np. test PAPP-a i USG genetyczne. Są to badania refundowane mamom powyżej 35 roku życia (wiek powyżej 35 lat jest jednym z kryteriów programu bezpłatnych badań prenatalnych prowadzonego przez NFZ).
Jeśli badania przesiewowe wykryją podwyższone ryzyko choroby, to znaczy, że konieczne jest rozszerzenie diagnostyki. Proponowane są wówczas badania diagnostyczne (rozstrzygające, inwazyjne) np. amniopunkcja, w celu potwierdzenia lub wykluczenia choroby.
Diagnostyczne (inwazyjne) badania prenatalne
W diagnostycznych badaniach prenatalnych analizowane są próbki pobrane bezpośrednio z otoczenia płodu, np. płyn owodniowy pobrany w czasie amiopunkcji. Ich podstawową zaletą jest jest możliwość precyzyjnego zdiagnozowania szerokiego zakresu zaburzeń w rozwoju płodu.
Wiążą się jednak z ryzykiem 1-2% wystąpienia powikłań, wśród których można wymienić utratę ciąży, krwawienie, zakażenie, przedwczesne odpływanie wód płodowych czy wystąpienie czynności skurczowej. Chociaż ryzyko badań diagnostycznych można ograniczyć niemal do zera, gdy są wykonywane przez doświadczonego specjalistę, to część mam obawia się ich wykonania. Co więcej, wiele amniopunkcji wykonywanych jest u mam, które mają zdrowe dzieci. Często bowiem zdarza się, że test PAPP-a wskazuje podwyższone ryzyko wystąpienia choroby, więc wykonuje się amniopunkcję, ale ona nie potwierdza choroby i dziecko rodzi się zdrowe.
W takiej sytuacji mamy mogą sięgnąć po nowoczesne badania prenatalne wykonywane z krwi, o wysokiej czułości wynoszącej ponad 99%.
Badania prenatalne z krwi o wysokiej czułości ponad 99%
Od kilku lat w Polsce dostępne są badania nieinwazyjne, tzw. NIPT. Analizuje się w nich DNA płodu (cffDNA) wyizolowane z krwi mamy. Charakteryzują się wysoką czułością (ponad 99%) i całkowitym bezpieczeństwem dla dziecka. Pozwala więc sprawdzić zdrowie dziecka w szerokim zakresie i to bardzo wcześnie, bo już po 10 tygodniu ciąży.
Najszerszym testem NIPT jest test NIFTY pro, który poza podstawowymi trisomiami (zespół Downa, zespół Edwardsa i zespół Patau) analizuje również inne zaburzenia liczby chromosomów, a także mikrodelecje i mikrodupilkacje – w sumie 94 nieprawidłowości.
Chociaż mikrodelecje uznawane są za rzadkie wady genetyczne prawdopodobieństwo ich wystąpienia u dziecka w przypadku matek przed 40 rokiem życia jest nawet większe niż ma to miejsce przy zespole Downa. Osobom dotkniętym mikrodelecjami mogą towarzyszyć różne rodzaju zaburzenia, m. in. niepełnosprawność intelektualna i psychoruchowa i inne.
Czytaj więcej w artykule: Czym jest test NIFTY pro?
Dlaczego warto zrobić test NIFTY pro w ciąży po 35 roku życia?
Test NIFTY pro jest polecany wszystkim kobietom w ciąży po 35 roku życia, które chciałyby sprawdzić bezpiecznie zdrowie dziecka w szerokim zakresie, dla własnej wiedzy i spokoju. Obejmuje aż 94 nieprawidłowości, tymczasem np. test PAPP-a analizuje 3 trisomie. Warto tutaj dodać, że test NIFTY pro jako jedyny nieinwazyjny test prenatalny objęty jest ubezpieczeniem. Dzięki niemu w przypadku uzyskania wyniku pozytywnego (wykrycie podwyższonego ryzyka), mama uzyskuje refundację kosztów przeprowadzonych badań diagnostycznych (np. amniopunkcji, FISH czy analizy mirokomacierzy chromosomów) do kwoty 2600 zł, nie ponosi więc kosztów dwóch badań.
Test NIFTY pro warto wykonać również w przypadku uzyskania złego wyniku testu PAPP-a aby odzyskać spokój lub podjąć decyzję o wykonaniu amniopunkcji. Jak wspomniano wcześniej, często zdarza się, że amniopunkcja jest wykonywanych u mam zdrowych dzieci. Jeśli mama obawia się wykonania badania inwazyjnego, może wcześniej wykonać test z krwi o wysokiej czułości i po uzyskaniu wyniku zadecydować o dalszym postępowaniu. Zobacz więcej: Test NIFTY pro a amniopunkcja – czym różnią się te badania?
Poniżej zestawiono porównanie wskaźników wykrywania i fałszywych wskaźników pozytywnych badań prenatalnych:
Ciąża po 35 i po 40 – dlaczego coraz częściej decydujemy się na późniejsze macierzyństwo?
Kobiety decydują się na późne macierzyństwo zazwyczaj dlatego, że zależy im na rozwoju i karierze zawodowej. Lekarze jednak są nastawieni do tego dość sceptycznie. Ciąża po 35 roku życia, a tym bardziej ciąża po 40 roku życia wiąże się bowiem ze zwiększonym ryzykiem komplikacji i powikłań.
O ile ciąża po 35 roku życia pozwala na lepsze przygotowanie (emocjonalne i finansowe), by powitać na świecie nowego członka rodziny, o tyle z punktu widzenia biologii nie jest ona zbyt korzystna. Płodność kobiecych komórek jajowych maleje z wiekiem, a im późniejsza ciąża, tym większe ryzyko wystąpienia u dziecka mutacji i wad genetycznych. Na szczęście są dostępne badania prenatalne, które pozwalają sprawdzić zdrowie dziecka jeszcze przed narodzinami i zadbać o nie, a także odzyskać spokój tak ważny w czasie ciąży.
Zobacz też:
- Co oznacza wynik testu PAPP-a? Jak go interpretować, jakie są normy, z kim skonsultować wynik badania?
- Nieinwazyjne badania prenatalne i badania z krwi
Zadzwoń teraz