Czym jest Światowy Dzień FAS obchodzony 9 września?
Światowy Dzień Fas nie bez przyczyny obchodzony jest 9 września. Na tę datę składają się dwie dziewiątki, które stanowią symbol ciąży trwającej 9 miesięcy. Jakie znaczenie ma FAS? Dlaczego edukacja o FAS odgrywa tak ważną rolę? Odpowiedzi znajdują się w poniższym artykule.
Spis treści:
- Światowy Dzień FAS – 9 września
- FAS – co to jest?
- Jak alkohol wpływa na dziecko w trakcie ciąży
- Dlaczego tak ważna jest edukacja na temat FAS?
- FAS – jak mu zapobiegać? Jak jeszcze zadbać o zdrowie dziecka przed narodzinami?
Światowy Dzień FAS – 9 września
Światowy Dzień FAS obchodzony jest na całym świecie 9 września. Jego celem jest uświadomienie przyszłych mam na temat tego, jak negatywne i niebezpieczne skutki powoduje picie alkoholu w ciąży. Ponadto to próba zwrócenia uwagi całego społeczeństwa na problem, który stał się powszechny i dotyczy kobiet na całym świecie.
Święto to po raz pierwszy obchodzone było w 1999 roku w Nowej Zelandii. W niedługim czasie pojawiło się na kontynencie europejskim, a w Polsce FAS po raz pierwszy czczono w 2001 roku. Zostało zorganizowane z inicjatywy Stowarzyszenia Zastępczego Rodzicielstwa i Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Natomiast 9 września 2004 roku dzień ten został ustanowiony przez senat Stanów Zjednoczonych Narodowym Dniem FAS. Data ta zapoczątkowała obchodzenie tego święta na całym świecie.
FAS – co to jest?
FAS jest skrótem od ‘fetal alcohol syndrome’ i oznacza alkoholowy zespół płodowy. Innymi słowy, FAS to zespół choroby występujący u dziecka, który jest wynikiem picia alkoholu przez ciężarną kobietę. Badania naukowe potwierdzają, iż picie alkoholu w ciąży, niezależnie od jego wypitej ilości, jest szkodliwe, a na zdrowie ma negatywny wpływ niewielka jego ilość, wypita nawet jednorazowo [1].
Jak alkohol wpływa na dziecko w trakcie ciąży?
Alkohol za pomocą łożyska przedostaje się do organizmu dziecka, a jego stężenie we krwi dziecka jest takie samo jak we krwi matki po około pół godziny od spożycia [1].
FAS jest najcięższą formą wad: wrodzonych, somatycznych, neurologicznych, do których może dojść w efekcie spożywania alkoholu w ciąży. Niepełnosprawność umysłowa dziecka uznawana jest za jeden z objawów alkoholowego zespołu płodowego. Pozostałe skutki picia alkoholu przez kobietę w ciąży to:
- wady wrodzone (np. nerek, serca),
- uszkodzenia mózgu,
- ADHD,
- spowolnienie rozwoju fizycznego,
- problemy ze słyszeniem i widzeniem,
- niska waga urodzeniowa dziecka,
- cechy twarzy świadczące o dysmorfii.
Dlaczego tak ważna jest edukacja na temat FAS?
FAS jest nieuleczalną chorobą, a szkody powstałe z powodu picia alkoholu przez kobietę w ciąży mają nieodwracalny charakter. Mogłoby się wydawać, że jest to rzadka choroba. Wręcz przeciwnie – z wyników badań wynika, że każdego roku odbiera się więcej porodów dzieci z alkoholowym zespołem płodowym niż z zespołem Downa [2]. Ogólnoświatowe statystyki ukazują, że FAS dotyczy od 3 do 9 na 1000 noworodków [3].
Czytaj więcej:
Edukacja na temat FAS ma ogromne znaczenie, gdyż jest to jedyne zaburzenie rozwojowe, któremu można zapobiec w bardzo prosty sposób – poprzez niespożywanie alkoholu w ciąży. Należy otwarcie mówić i rozpowszechniać wiedzę na temat tego, jak ważna jest abstynencja alkoholowa wśród ciężarnych kobiet. Przyszłe mamy muszą zdawać sobie sprawę, jak wielką krzywdę mogą wyrządzić swojemu dziecka, przez spożycie nawet niewielkiej ilości alkoholu w ciąży.
FAS – jak mu zapobiegać?
By zapobiec alkoholowemu syndromowi płodowemu, należy w okresie poprzedzającym ciążę i przez całe 9 miesięcy jej trwania wyeliminować całkowicie alkohol. Ten prosty sposób uchroni dziecko przed niebezpiecznymi i poważnymi wadami, którymi byłoby obarczone przez całe życie.
Jak jeszcze zadbać o zdrowie dziecka przed narodzinami?
Ponadto, aby zadbać o zdrowie dziecka jeszcze przed narodzinami, kobieta musi pamiętać o odpowiedniej diecie, dbaniu o regularną aktywność fizyczną i suplementacji kwasem foliowym już na 3 miesiące przed ciążą.
W trosce o dobro dziecka zaleca się wykonywać badania prenatalne, których celem jest kontrola stanu zdrowia dziecka jeszcze przed narodzinami. W większości wypadków przywracają one rodzicom spokój o zdrowie ich malucha, gdyż nie wykrywają nieprawidłowości i wad rozwojowych. Natomiast, gdy na tak wczesnym etapie zostanie rozpoznane zaburzenie czy choroba, dziecko dostaje szansę na lepsze funkcjonowanie w przyszłości. W niektórych sytuacjach leczenie można rozpocząć już na etapie życia płodowego lub tuż po narodzinach.
Badania wolnego płodowego DNA
, które w Polsce dostępne są od kilku lat, mają nieinwazyjny charakter i są całkowicie bezpieczne, zarówno dla mamy, jak i dziecka.
Dzięki analizie wolnego płodowego DNA, które obecne jest w krwiobiegu ciężarnej kobiety, mają szeroki zakres badanych chorób o genetycznym podłożu, wysoką czułość i wiarygodność otrzymanego wyniku.
W Polsce pierwszym testem tego typu był NIFTY i dzisiaj jest dostępna jego najszersza wersja z ubezpieczeniem – NIFTY pro. Pozwala zbadać bezpiecznie dziecko w kierunku 94 chorób genetycznych już po 10 tygodniu ciąży. Czytaj więcej o NIFTY pro
Dowiedz się więcej:
Źródła:
1. https://www.gov.pl/web/gis/spozywanie-alkoholu-przez-kobiety-w-ciazy
2. https://www.parpa.pl/index.php/ciaza-bez-alkoholu/badania
3. Banach M. Alkoholowy Zespół Płodu. Teoria, Diagnostyka, Praktyka. Wydawnictwo WAM, Kraków (2011).
